حال که اسم را از نظر جنس آن( مذکر و مونث ) بررسی کردیم ، حال نوبت به آن است که اسم را از نظر تعداد ( عدد ) بررسی کنیم.یعنی از نظر :
1)- مفرد 2)- مثنی 3)- جمع
البته توجه داشته باشید که ما در درس اول پایه هفتم تنها درباره اسم مفرد می خوانیم.
1)اسم مفرد : اسمی است که برای نامیدن یک چیز یا یک شخص ویا یک مکان ویا یک زمان ویا برای اشاره به یک چیز ویا .... بکار می رودو البته ممکن است مونث باشد ویا مذکر. مانند:طالبة (یک دانش آموز دختر) طالب ( یک دانش آموز پسر ) و....
2) اسم مثنی : اسمی است که برای نامیدن دو چیز یا دو شخص ویا دو مکان ویا دو زمان ویا برای اشاره به دو چیز ویا .... بکار می رودو البته ممکن است مونث باشد ویا مذکر. البته اسم های مثنی دارای نشانه های است ( انِ – ینِ ) درآخر اسم از جمله این نشانه ها می باشد. مانند : طلببتانِ، طالبتینِ ( دو دانش آموز دختر) طالبیانِ، طالبینِ ( دو دانش آموز پسر ) و...
*که من در درس اول بخش دوم ( نورُ الْکلام ) به این موضوع خواهم پرداخت.
3)اسم جمع : اسمی است که برای نامیدن بر بیش از دو چیز یا دو شخص ویا دو مکان ویا دو زمان ویا برای اشاره بربیش از دو چیز ویا .... بکار می رود.وممکن است مونث باشد ویا مذکر.که البته اسم های جمع دارای نشانه ها( ونَ – ینَ – ات ) و انواعی هستند به مانند: ( جمع مونث سالم- جمع مذکر سالم – جمع مکسر )
* که من در درس اول بخش سوم ( کنزُ الْکُنوز ) به موضوع آن ورود خواهم نمود.
در هر حال اسمی مفرد است که برای نامیدن یک شخص ویا یک چیز و...به کار رود ونشانهای اسم مثنی ( انِ- ینِ ) ونشانه های اسم های جمع ( ونَ – ینَ – ات ) را نداشته باشد.
*چنان که قبلاً گفته ایم هر اسم در زبان عربی یا مونث است ویا مذکر .پس اسم مفرد نیز به دو نوع تقسیم می شود 1)- مفرد مذکر 2)- مفرد مونث
1)اسم مفرد مذکر برای نامیدن یک شخص و یا یک شیی ویا..( اعم از حقیقی ویا مجازی ) مفرد اما مذکر به کار می رود و نشانه ای خاص ندارد. مانند: طالب – ثور (گاو نر)
2)اسم مفرد
مونث برای نامیدن یک شخص ویا یک شیی ویا... ( اعم از حقیقی- مجازی- معنوی- لفظی )
مفرد اما مونث به کار می رود که یکی از مهمترین نشانه های آن که در این درس با آن
آشنا می شویم همان علامت تای تانیث ( ة ) است.مانند: طالبة - لوحة - بنت
البته من درباره دیگر نشانه های اسم های مونث در بخش( قیمةُ الْعلمِ) ومبحث انواع اسم مونث که در این وبلاگ در بخش طبقه بندی موضوعی درس اول قرار دادم ، توضیح کامل داده ام.
توجه
داشته باشید که برخی اسم های مفرد مذکر را
می توان تنها با اضافه نمودن علامت (ة ) به
مفرد مونث تبدیل نمود.وبرخی اسم های
مفرد مونث را با برداشتن ( ة ) از آخر اسم به مفرد مذکر تبدیل کرد.
مانند: (مومن مومنة ) ویا (صادق صادقة ) .
( معلمة معلم ) ( مسلمة مسلم ) و...
دقت کنید که تمامی اسم ها به این صورت قابل تبدیل از مذکر به مونث وبالعکس نیستند .
مانند: جدار – باب -منضدة - فاطمة و...
لطفا مثال هم بزنید