انواع جمع سالم و نشانه های آن در عربی 
جمع سالم از نظر جنس یعنی { مذکر ومونث } بودن به دو دسته تقسیم می شود.
)- جمع مذکر
سالم. 
)- جمع مونث سالم.
)- جمع مذکر
سالم: جمعی است که از اضافه کردن ( ونَ – ینَ ) فتحه دار فقط به آخر اسم های
( مفرد مذکر عاقل ) = ( انسان )
ساخته می شود.
یعنی تنها از( اسم ها ، صفت ها ، شغل های انسانی) ساخته می شود. مانند:
مُعَلِّم 
مُعَلِّمونَ ، مُعَلِّمینَ . صَیّاد صَیّادونَ ، صَیّادینَ .
* بنابراین جمع کلمات زیر غلط است زیراکه مفرد آن ( عاقل ) نیست .
* کتاب 
کتابونَ ، کتابینَ. * قلم قلَمونَ ، قلَمینَ .
و اگر هم بخواهید به راحتی می توانید اسم جمع مذکر را به اسم مفرد تبدیل کنید . روش کار این است که علامت های ( ونَ ، ینَ ) فتحه دار را از آخر اسم بردارید .
*مُعَلِّمونَ
مُعَلِّم . * طالِبونَ طالِب . * صَیّادینَ صَیّاد .
)- جمع مونث
سالم: جمعی است که با اضافه کردن ( ات ) به آخر اسم مفرد مونث (البته
معمولاً مونث = زیرا گاهی جمع مونث سالم از اسم های که مفرد مونث نیستند هم ساخته
می شود) عاقل
وغیر عاقل ساخته می شود.مانند:
* مُعَلِّمَة
مُعَلِّمات . * کَلِمةکَلِمات . * اجْتِماعاجْتِماعات .
برخلاف جمع مذکر سالم که فقط از اسم مفرد مذکر عاقل ساخته می شُد.
هرگاه در
آخر اسم مفرد علامت ( ة ) تانیث باشد به هنگام جمع بستن ( ة ) تانیث را برمی
داریم.مانند
*مُسلِمة
مُسلِم مُسلِمات . *لاعِبة لاعِبلاعِبات .
واگر خواسته باشیم مفرد جمع مونث سالم را بدست آوریم، باید ابتداء علامت ( ات ) را برداشته وسپس در بیشتر موارد( ة ) تانیث را به مفرد کلمه اضافه کنیم.
چون جمع مونث سالم از مفرد مونث ساخته شده است.
* مُسلِمات مُسلِممُسلِمة. * لاعِباتلاعِب لاعِبة.
دانستیم که ( ات ) نشانه جمع مونث سالم است، اما برخی کلمات هستند که به ( ات )
ختم شده اند درحالی که جمع مونث سالم نیستند. راه تشخیص اسم های جمع مونث سالم به
این شکل است که اگر ( ات ) را از آخر کلمه برداریم، مفرد کلمه بدست آید(معمولاً
بعد از اضافه کردن ( ة ) به آخر آن ) ، آن کلمه جمع مونث سالم است ، و اگر مفرد
کلمه به دست نیاید احتمالاً جمع مُکسَّر می باشد.مانند:
*مومناتمومنة. *آیات آیة. * اطلاعات اطلاع .
(پس این جمع ها ،جمع مونث هستند زیرا با حذف ( ات ) مفرد کلمه بدست می آید)
اماکلمات زیر جمع مونث سالم نیستند زیرا با حذف( ات )مفرد کلمه بدست نمی آید.
*ابیات *اصوات و... چنانچه می دانید مفرد( ابیات )کلمه ( بیت )، ومفرد (اصوات) کلمه (صوت ) است.
اگر دقت کنید در ترجمه اسم های که به آخر آنها یکی ازعلامت های جمع مذکر ومونث مانند (ونَ ، ینَ ) فتحه دار یا (اتُ ، اتِ ) مرفوع ومکسور آمده ، فرقی نیست.مثلاً الْطالبونَ و الْطالبینَ هر دو به معنی (دانش آموزان پسر) است و الْطالباتُ و الْطالباتِ هر دو به معنی ( دانش آموزان دختر) است!!!
پس چرا دو علامت؟ آیا این دو علامت با هم فرقی دارند؟
کجا باید ( ونَ ) و کجا باید ( ینَ ) را بکار بُرد؟
کجا باید (اتُ ) مرفوع و کجا باید ( اتِ ) مکسور را بکار بُرد؟
آیا این دو علامت با هم فرقی دارند؟
جواب سوالات بالا را در صفحه سوم این درس دنبال کنید.
و یا در اینجا کلیک نمائید.
حانیه
