دوّم شخص جمع
در این حالت انجام دادن یک کار را به کسانی که حاضرند(دو یا چند نفر) و ما با آنها صحبت می کنیم، نسبت می دهیم. مانند:
شما رفتیــــــــد= أنْتـُما ذَهَبْتُما ، أنْتـُما ذَهَبْتُما ، أنْتـُم ذَهَبْتُم ، أنْتُنَّ ذَهَبْتُنَّ.
یک سوال؟
به چه دلیل فعل فارسی دوّم شخص جمع تنها(یک1)حالت دارد در حالیکه فعل عربی آن(چهار4 )حالت دارد؟
جواب:
1). در زبان فارسی ما فعلی نداریم که اختصاصاً برای اسم مثنی بکار رود ؛ پس از فعل های جمع، هم برای جمع و هَم برای مثنی استفاده می کنیم. مثلاً از فعل ((رفتید)) هم برای خطاب به دونفر و هم برای خطاب به چند نفر استفاده می شود.
2).همچنین فعل های زبان فارسی برای مذکر و مونث یکسان بکارمی روند.
بنابراین فعلی که برای (مثنی وجمع)(مذکر ومونث)یکسان بکار رود تنها یک حالت دارد
امّا در عربی برای اسم مثنی مذکراز (فعل مثنی مذکر) (1)
و برای اسم مثنی مونث از(فعل مثنی مونث)(2)
وبرای اسم جمع مذکر از (فعل جمع مذکر)(3)
و برای اسم جمع مونث هم از (فعل جمع مونث)(4) استفاده می شود.
بنابراین فعلی که برای هر چهارحالت به شکل آن حالت ها بکار می رود چهار حالت نیز خواهد داشت .
می دانیم که هر فعل در فارسی و عربی دارای شناسه ای است که این شناسه نوع حالتِ فعل را به ما نشان می دهد.مثلاً(اوّل شخص ویا دوّم شخص ویا...)بودن را
شناسه دوّم شخص جمع
شناسه دوّم شخص جمع در فعل فارسی(یـــــد) است،که به آخر ریشه فعل اضافه می شود.مانند:
با نگاه به شناسه افعال ،فعل دوّم شخص جمع را به درستی تشخیص خواهیم داد.
خواندم خواند
خواندید 
خواندی
شناسه دوّم شخص جمع در فعل عربی ( تُما – تُما – تُم – تُنَّ ) است که به آخر ریشه فعل{سه حرف اصلی فعل} اضافه می شود.
شناسه دوّم شخص جمع برای (مثنی مُذکر و مثنی مُونث)،((تُما)) است،که به آخر ریشه فعل اضافه می شود.مانند:
فعل های این دوحالت درنوشتن برای(مذکر و مونث)یکسان نوشته می شوند.مانند:
شناسه دوّم شخص جمع برای (جمع مُذکر)،((تُم)) است،که به آخر ریشه فعل اضافه می شود.مانند:
شناسه دوّم شخص جمع برای(جمع مُونث)،((تُنَّ)) است،که به آخر ریشه فعل اضافه می شود.مانند:
ضمایر منفصل و متصل دوّم شخص جمع
چنانکه می دانید تمام حالات فعل های فارسی{6حالت} و عربی{14حالت} دارای دو نوع ضمیر (منفصل و متصل) مخصوص به خود هستند.
ضمیرمنفصل دوّم شخص جمع فعل فارسی((شُما))وضمیرمتصل آن(( ـِتان)) است.
ضمیرمنفصل دوّم شخص جمع برای حالتِ(مُثنی مذکر و مُثنی مونث) ،((أنْتُما)) و ضمیر متصل آن (( ــکُمـا)) است ،به معنی ــِتان در زبان فارسی.
ضمیرمنفصل دوّم شخص جمع برای حالتِ(جمع مذکر) ،((أنْتُم)) و ضمیر متصل آن (( ــکُم )) است ،به معنی ــِتان در زبان فارسی.
ضمیرمنفصل دوّم شخص جمع برای حالتِ(جمع مونث) ،((أنْتُنَّ)) و ضمیر متصل آن (( ــکُنَّ )) است ،به معنی ــِتان در زبان فارسی.
جدول ضمایر منفصل و متصل دوّم شخص جمع
نکته:
در حالت های مختلف فعل دوّم شخص(شناسه فعل با شناسه ضمیرمنفصل)یکسان است.
بعد از سه کلمه ( ایُّها – ایَّتُها – یا ) در جمله اسم می آید.
بعد از (ایُّها) اسم مذکر می آید. مانند:( ایُّها الطّالبُ ) اسم مفرد یا مثنی و یا جمع
بعد از (ایَّتُها) اسم مونث می آید. مانند:(ایَّتُها الطّالِبَةُ) اسم مفرد یا مثنی و یا جمع
بعد از (یا) اسم مذکر و یا مونث می آید. مانند: (یا الطّالبُ ). (یا الطّالبَةُ )
وبعد از این سه کلمه( ایُّها – ایَّتُها – یا )فعل جمله به صورت دوّم شخص می آید.
مانند:
( ایُّها الطّالبانِ هَل کَتَبْتُما دَرسَکُما؟ )-( ایَّتُها الطّالبَتانِ هَل کَتَبْتُما دَرسَکُما؟ )
( ایُّها الطّلاب هَل کَتَبْتُم دَرسَکُم؟ ) - ( ایَّتُها الطّالبات هَل کَتَبْتُنَّ دَرسَکُنَّ؟ )
( یا الطّالبانِ هَل کَتَبْتُما دَرسَکُما؟) - ( یا الطّالبَتانِ هَل کَتَبْتُما دَرسَکُما ؟ )
دقت کنید در جملات عربی اسم ( یاضمیر) و فعل باید مطابق هم باشند.
در جواب به سوالاتی که در سوال آن از فعل(دوّم شخص جمع) استفاده شده باشدباید در جواب از فعل (اوّل شخص جمع) برای پاسخ استفاده نمود.
مانند:
ایُّها الطّالبانِ هَل کَتَبْتُما دَرسَکُما؟ نَعَم؛ کَتَبْنـــا
ایَّتُها الطّالبات هَل ذَهَبْتُنَّ الی المدرسَةِ ؟ نَعَم؛ ذَهَبْنــا
حال شما جواب صحیح سوال زیر را مشخص کنید.
* شما می توانید نظرتان را در مورد مطالب بالا از قسمت ثبت نظرات وبلاگ ارسال نمائید.*
باتشکر
